برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی النگدره با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط

نظر به اهمیت تفریح و تفرّج در سبد هزینه ی خانوار از یک سو و عدم ملاحظه ارزش اقتصادی کارکرد تفرّجی منابع طبیعی و محیط زیست به عنوان کالاهای غیربازاری، مطالعه حاضر با هدف ارزش گذاری اقتصادی تفرّج پارک جنگلی طبیعی النگدره گرگان صورت پذیرفت. اطلاعات پیمایشی از طریق تکمیل 342 پرسشنامه ی محقق ساخت طی دوره یک ساله منتهی به آبان 88 و در ایام مختلف سال از بازدیدکنندگان این پارک جمع آوری گردید. پرسش نامهها مشتمل بر اطلاعات فردی، اجتماعی، اقتصادی و نظرسنجی بازدیدکنندگان بود. جهت محاسبه تمایل به پرداخت، از رهیافت ارزش گذاری مشروط (contingent valuation; cvm) استفاده شد که در آن، بازدیدکنندگان در معرض یک انتخاب دوگانه قرار گرفتند. این انتخاب دوگانه پذیرش و یا عدم پذیرش 2000 ریال به عنوان ورودیه مبنای پارک جنگلی النگدره در نظر گرفته شد. سپس اطلاعات در نرم افزارهای excel و spss مورد تحلیل و مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد 7/70 درصد افراد تمایل به اقامت شبانه در پارک النگدره دارند. مهمترین دلیل انتخاب پارک النگدره، استراحت و استفاده از هوای سالم بوده است. در مجموع، بازدیدکنندگان، کیفیت امکانات و خدمات پارک جنگلی النگدره را متوسط ارزیابی نمودند. بیشترین سطح رضایت به امنیت و کمترین آن مربوط به فروشگاههای مستقر در پارک بود. همچنین، تمایل به پرداخت زنان بیش از مردان بوده و میزان تحصیلات اثر مستقیم و معنی داری بر میزان تمایل به پرداخت افراد دارد. یافته ها نشان داد در صورت تعیین نرخ 1847 ریالی به عنوان ورودیه، میزان بازدید از پارک النگدره با میزان بُرد تفرجی این پارک به تعادل می رسد. در این حالت ارزش تفرجی سالیانه پارک النگدره 598453920 ریال (معادل 62925 دلار آمریکا) و ارزش تفرجی روزانه آن 1639600 ریال خواهد بود. علاوه بر این، برازش الگوی اقتصادسنجی لاجیت توسط نرم افزار تخصصی eviews نشان داد که مبلغ ورودیه تأثیر منفی و درآمد اثر مثبت و معنی داری بر تقاضای تفرجی پارک دارند. لذا ضمن تأیید قانون تقاضا (کشش قیمتی منفی)، این پارک در گروه کالاهای نرمال (کشش درآمدی مثبت) قرار می گیرد. از سوی دیگر، میانگین تمایل به پرداخت، از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضای تفرّجی توسط نرم افزار maple و انجام محاسبات تکمیلی استخراج گردید. بر این اساس، میانگین تمایل به پرداخت انتظاری بازدیدکنندگان برای هر بازدید 2413 ریال و ارزش تفرّجی سالانه هر هکتار پارک جنگلی النگدره 14194570 ریال محاسبه گردید که حاکی از ارزش قابل توجه تفرّجی این پارک میباشد. در پایان، با توجه به یافته ها، پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت موجود به سیاستگزاران و برنامه ریزان ارائه گردید.